Depresja jest powszechnym problemem zdrowotnym, wysuwającym się powoli na pierwsze miejsce wśród chorób inwalidyzujących ludzi i wytrącających ich z dotychczasowych ról społecznych. Dotyczy osób w różnym wieku, w tym również osób starszych. Depresja senioralna, określana również jako depresja starcza lub depresja geriatryczna, odnosi się do depresji występującej u osób starszych. Jest to ważki temat, gdyż osoby starsze mogą zmagać się z różnymi wyzwaniami i czynnikami ryzyka, odmiennymi od tego co dotyczy pozostałej populacji, a znacząco wpływa na ich zdrowie psychiczne.
Seniorzy z reguły częściej mierzą się z własnymi problemami zdrowotnymi lub ich najbliższego otoczenia, utratą bliskich, osamotnieniem, ograniczeniami fizycznymi czy trudnościami finansowymi. Każdy z tych czynników może przyczyniać się do wystąpienia depresji, a jeśli dodamy do tego poczucie powoli nadchodzącego kresu ich życia i stanowczo mniejszych perspektyw na przyszłość, to prawdopodobieństwo dramatycznie wzrasta.
Objawy depresji seniora mogą różnić się od objawów występujących u osób młodszych. Mogą obejmować uczucie smutku, utratę zainteresowań, utratę energii, problemy z pamięcią i koncentracją uwagi, zaburzenia snu – zarówno bezsenność jak i nadmierna senność, zmiany w apetycie, utratę zainteresowań, uczucie beznadziejności, drażliwość, niepokój, uczucie przytłoczenia lub przewlekłe dolegliwości bólowe a także myśli samobójcze.
Przyczyny depresji geriatrycznej to szeroki wachlarz od czynników biologicznych takich jak choćby zmiany hormonalne, poprzez problemy zdrowotne, społeczne i socjalne. Nieleczona depresja może mieć negatywny wpływ na jakość życia i prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia fizycznego, problemy z pamięcią i koncentracją, utratę motywacji do wykonywania codziennych czynności i motywację do życia w ogóle. W grupie senioralnej ryzyko skutecznych samobójstw jest największe w całej populacji. Z jednej strony jest to efekt determinacji – nic nie muszą udowadniać, nikogo swoja próbą zastraszać. Ich akt jest podyktowany faktyczna chęcią odebrania sobie życia – stąd wybór metod wyjątkowo skutecznych. Z drugiej strony stan zdrowia i liczne schorzenia ułatwiają realizację samobójczego celu.
Depresja u osób starszych jest chorobą, która tak jak i w każdym innym wieku można skutecznie leczyć. W przypadku podejrzenia depresji, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem rodzinnym lub specjalistą psychiatrą. Leczenie obejmuje farmakoterapię, dostosowaną do konkretnego przypadku bądź terapię psychologiczną, lub kombinację obu tych metod. Bardzo ważne jest otoczenie opieką i wsparciem przez osoby bliskie oraz wsparcie społeczne.
Istnieją działania, które mogą pomóc w zapobieganiu depresji senioralnej. Zachowanie aktywności fizycznej, utrzymanie kontaktu z bliskimi, uczestnictwo w grupach wsparcia społecznego, dbanie o zdrową dietę, regularne kontrole lekarskie oraz unikanie samotności mogą pomóc w utrzymaniu dobrego samopoczucia psychicznego.
Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że depresja u osób starszych nie jest nieuniknionym elementem starzenia się i że istnieje pomoc dostępna dla tych, którzy jej potrzebują. Jeśli jesteś zaniepokojony swoim własnym samopoczuciem lub zauważasz u kogoś z Twojego otoczenia objawy depresji, zawsze warto szukać wsparcia medycznego, do czego zachęcam.